مروری بر مقاله "نشانه دادن تغییرات تکنولوژیکی : چالشی بر نظریه اجتماعی"
مطلبی که در زیر می آید چکیده ای است از مقاله ای تحت عنوان "نشانه دادن تغییرات تکنولوژیکی : چالشی بر نظریه اجتماعی" که به قلم خانم جودی واژمن (Judy Wajcman) منتشر شده است. در این مقاله نویسنده به بیان روابط متقابل میان تحولات تکنولوژیکی و پدیده های اجتماعی می پردازد . در نظریه اجتماعی فهم این مطلب که تکنولوژی موجب دگرگونیهای اساسی اجتماعی می شود از اهمیت بسیاری برخوردار است . تئوریهای جامعه شناختی گوناگونی وجود دارند که ماهیت دگرگونیهای جامعه را در تغییرات تکنولوژیکی و تاثیرات اجتماعی آن می پندارند . در عصر "توسعه اطلاعات" متغیرهای اصلی جامعه صنعتی یعنی کار و سرمایه به اطلاعات و دانش تبدیل می شوند و محدودیت های زمان ومکان با تکنولوژیهای جدید ارتباطات از بین می رود و دامنه و سرعت تصمیم گیری ها پیشرفت می کند . اطلاعات ، عنصر کلیدی سازمان اجتماعی می شود و گردش پیام ها و تصاویر بین شبکه های اجتماعی یک بخش عمده ساختار اجتماعی را تشکیل می دهد. نوآوریهای تکنولوژیکی در عرصه های دیگر نیز وارد شده اند . درک جبرگرایانه تکنولوژیکی از اقتصاد نقش مهمی در مباحث سیاسی بازی می کند . چنانکه دولت ها بخش عمده ای از سیاست های خود را بر اساس نیازهای تکنولوژیکی مشروعیت می بخشند و گفتمان آنها حول اجتناب ناپذیری جهانی شدن ، با استناد به تکنولوژی اطلاعات شکل می گیرد . به اعتقاد هابرماس سرمایه داری بازار با یک ایدئولوژی تکنوکراتیک مدرن جایگزین می شود و یک روند علمی- تکنیکی ، رشد اقتصادی و توسعه اجتماعی را جهت می دهد . به این ترتیب جنبش علم انتقادی یک تحلیل مارکسیستی از ویژگیهای طبقاتی علم و ارتباط آن با روشهای سرمایه داری را بسط می دهد . ایدئولوژی علم فارغ از ارزش ، روابط اجتماعی مسلط در یک جامعه را جرئی از علم و تمایز بین ایدئولوژی و علم را ناچیز می شمرد. علم از دیدگاه فمنیسم نیز مورد انتقاد قرار می گیرد . زنان ، علم وتکنولوژی را در تضاد با منافعشان و دانش علمی را یک دانش مردانه و پدرسالار می بینند و می کوشند علمی بر پایه ارزش هایشان جایگزین کنند. به این ترتیب همواره این نگرانی وجود داشته که جبر تکنولوژیکی به عنوان یک نیروی بیرونی بر جامعه شناسی تأثیر داشته باشد و امکان یک تعهد دموکراتیک با جامعه شناسی و تکنولوژی را محدود کند . مطالعات اجتماعی علم ، با این منشأ شکل می گیرد که محتوای تغییرات تکنولوژیکی تابع تحلیل ها و تفسیرهای جامعه شناختی است . در واقع آنچه ما "اجتماعی" می نامیم با آنچه "فنی" می نامیم کاملاً مرتبط است. در بحث مربوط به تکنولوژی و جنسیت ، فمنیستها به بازشناختن انحصار علم توسط مردان به عنوان یک منبع مهم قدرت آنها می پردازند . در واقع سیستم های تکنولوژیکی به طور پنهان ، تجربه های مردان را در مرکز قرار می دهند بدون اینکه تحلیلی برای آن ارائه دهند . از سوی دیگر تکنولوژی های جدید ، مفاهیم و نهادهایی خلق کرده اند مانند مهندسی ژنتیک،تکنولوژی تناسلی و جراحی های زیبایی که بدن ها را تبدیل به اشیائی می کنند که می توانند با ابزار تغییر یابند و با فن آوری به محصولات مصنوعی تبدیل شوند و در نتیجه تمایز مرسوم بین جنسیت از بعد "طبیعی" و جنسیت از بعد "اجتماعی"را مرتباً بازتولید می کند . در پایان ، نگارنده به امکانهای اجتماعی جدیدی که تکنولوژی ارتباطات در فضای مجازی ایجاد کرده است می پردازد . این ارتباطات مجازی نیاز بشر به ارتباط با دیگران را ، بدون هرگونه محدودیت و مسئولیت سنتی،ممکن می سازد اما جنبه خشونت آمیز و پورنوگرافیک این مدل های مجازی نشان می دهد که آنها آنقدرها هم که ما فکر می کنیم بی دردسر نیستند.
مطلبی که در زیر می آید چکیده ای است از مقاله ای تحت عنوان "نشانه دادن تغییرات تکنولوژیکی : چالشی بر نظریه اجتماعی" که به قلم خانم جودی واژمن (Judy Wajcman) منتشر شده است. در این مقاله نویسنده به بیان روابط متقابل میان تحولات تکنولوژیکی و پدیده های اجتماعی می پردازد . در نظریه اجتماعی فهم این مطلب که تکنولوژی موجب دگرگونیهای اساسی اجتماعی می شود از اهمیت بسیاری برخوردار است . تئوریهای جامعه شناختی گوناگونی وجود دارند که ماهیت دگرگونیهای جامعه را در تغییرات تکنولوژیکی و تاثیرات اجتماعی آن می پندارند . در عصر "توسعه اطلاعات" متغیرهای اصلی جامعه صنعتی یعنی کار و سرمایه به اطلاعات و دانش تبدیل می شوند و محدودیت های زمان ومکان با تکنولوژیهای جدید ارتباطات از بین می رود و دامنه و سرعت تصمیم گیری ها پیشرفت می کند . اطلاعات ، عنصر کلیدی سازمان اجتماعی می شود و گردش پیام ها و تصاویر بین شبکه های اجتماعی یک بخش عمده ساختار اجتماعی را تشکیل می دهد. نوآوریهای تکنولوژیکی در عرصه های دیگر نیز وارد شده اند . درک جبرگرایانه تکنولوژیکی از اقتصاد نقش مهمی در مباحث سیاسی بازی می کند . چنانکه دولت ها بخش عمده ای از سیاست های خود را بر اساس نیازهای تکنولوژیکی مشروعیت می بخشند و گفتمان آنها حول اجتناب ناپذیری جهانی شدن ، با استناد به تکنولوژی اطلاعات شکل می گیرد . به اعتقاد هابرماس سرمایه داری بازار با یک ایدئولوژی تکنوکراتیک مدرن جایگزین می شود و یک روند علمی- تکنیکی ، رشد اقتصادی و توسعه اجتماعی را جهت می دهد . به این ترتیب جنبش علم انتقادی یک تحلیل مارکسیستی از ویژگیهای طبقاتی علم و ارتباط آن با روشهای سرمایه داری را بسط می دهد . ایدئولوژی علم فارغ از ارزش ، روابط اجتماعی مسلط در یک جامعه را جرئی از علم و تمایز بین ایدئولوژی و علم را ناچیز می شمرد. علم از دیدگاه فمنیسم نیز مورد انتقاد قرار می گیرد . زنان ، علم وتکنولوژی را در تضاد با منافعشان و دانش علمی را یک دانش مردانه و پدرسالار می بینند و می کوشند علمی بر پایه ارزش هایشان جایگزین کنند. به این ترتیب همواره این نگرانی وجود داشته که جبر تکنولوژیکی به عنوان یک نیروی بیرونی بر جامعه شناسی تأثیر داشته باشد و امکان یک تعهد دموکراتیک با جامعه شناسی و تکنولوژی را محدود کند . مطالعات اجتماعی علم ، با این منشأ شکل می گیرد که محتوای تغییرات تکنولوژیکی تابع تحلیل ها و تفسیرهای جامعه شناختی است . در واقع آنچه ما "اجتماعی" می نامیم با آنچه "فنی" می نامیم کاملاً مرتبط است. در بحث مربوط به تکنولوژی و جنسیت ، فمنیستها به بازشناختن انحصار علم توسط مردان به عنوان یک منبع مهم قدرت آنها می پردازند . در واقع سیستم های تکنولوژیکی به طور پنهان ، تجربه های مردان را در مرکز قرار می دهند بدون اینکه تحلیلی برای آن ارائه دهند . از سوی دیگر تکنولوژی های جدید ، مفاهیم و نهادهایی خلق کرده اند مانند مهندسی ژنتیک،تکنولوژی تناسلی و جراحی های زیبایی که بدن ها را تبدیل به اشیائی می کنند که می توانند با ابزار تغییر یابند و با فن آوری به محصولات مصنوعی تبدیل شوند و در نتیجه تمایز مرسوم بین جنسیت از بعد "طبیعی" و جنسیت از بعد "اجتماعی"را مرتباً بازتولید می کند . در پایان ، نگارنده به امکانهای اجتماعی جدیدی که تکنولوژی ارتباطات در فضای مجازی ایجاد کرده است می پردازد . این ارتباطات مجازی نیاز بشر به ارتباط با دیگران را ، بدون هرگونه محدودیت و مسئولیت سنتی،ممکن می سازد اما جنبه خشونت آمیز و پورنوگرافیک این مدل های مجازی نشان می دهد که آنها آنقدرها هم که ما فکر می کنیم بی دردسر نیستند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر